Spis treści
- Istota problemu
- Od fazy ostrej do fizjoterapii
- Zadbaj o to, by uniknąć kolejnego ataku rwy
- Najpopularniejsze pytania i odpowiedzi
Leczenie rwy kulszowej należy rozumieć jako proces, którego przebieg uzależniony jest od indywidualnych predyspozycji organizmu. Na ogół od momentu wystąpienia objawów do ich ustąpienia upływa kilka tygodni.
W tym wpisie wyjaśniamy dlaczego po diagnozowaniu rwy warto udać się do gabinetu fizjoterapii i w którym momencie to zrobić.
Istota problemu
Zazwyczaj wystąpienie rwy kulszowej poprzedza ból kręgosłupa w odcinku lędźwiowo-krzyżowym, czyli tzw. ból krzyża – pacjenci zgłaszają je w 60% przypadków. Następnie ból promieniuje do pośladka, a poprzez tylną powierzchnię uda i łydki dociera do stopy i palców.
Mogą mu towarzyszyć objawy neurologiczne, takie jak osłabienie siły mięśniowej, odruchów głębokich czy zaburzenia czucia.
Ich podłożem jest ucisk lub podrażnienie nerwu kulszowego lub korzeni nerwów, z których on powstaje (wychodzą one z kanału kręgowego na wysokości L4, L5, S1, S2, S3). Potocznie mówi się wówczas o „zapaleniu korzonków”.
Najpowszechniejszą przyczyną ucisku na korzenie nerwowe lub nerw kulszowy jest zwyrodnienie krążka międzykręgowego prowadzące do dyskopatii, czyli wysunięcia lub wypadnięcia krążka (dysku) z osi kręgosłupa.
Do pojawienia się rwy kulszowej dochodzi:
- nagle – ostry początek wiąże się na ogół z dużym jednorazowym przeciążeniem kręgosłupa w wyniku ruchu (najczęściej podnoszenia) lub urazu;
- przewlekle – wówczas ból narasta, stopniowo zwiększa się jego nasilenie i zaznacza się wyraźne promieniowanie do różnych części kończyny dolnej.
Zapalenie korzonków jest dolegliwością bardzo uciążliwą, ponieważ nie tylko chodzenie i każdy ruch kręgosłupa powodują ból, ale także czynności takie jak kichanie czy kasłanie. Dlatego leczenie rwy kulszowej wymaga stosownego podejścia.
Od fazy ostrej do fizjoterapii
W około 90% przypadków objawy rwy kulszowej cofają się samoistnie w ciągu 6 tygodni. W tym czasie pęknięty pierścień dysku zabliźnia się, a nacisk na korzenie nerwów się zmniejsza. Nie zmienia to jednak faktu, że przez niemal dwa miesiące pacjent cierpi z powodu objawów bólowych.
Co wtedy?
- Faza ostra – przez okres do 3 dni należy odciążać kręgosłup w pozycji leżącej, a więc albo leżeć na boku ze zgiętymi kolanami, między którymi znajduje się poduszka (pozycja embrionalna), lub na plecach z nogami zgiętymi pod kątem 90 stopni w stawach biodrowych i kolanowych, opartymi na poduszkach czy innym oparciu (pozycja krzesełkowa).
- Faza fizjoterapii – dłuższe leżenie hamuje proces samoleczenia rwy kulszowej, po unieruchomieniu w pierwszych dniach organizm potrzebuje ruchu. Istotne jednak, że wszelka aktywność musi mieć świadomy charakter. Program ćwiczeń powinien zostać indywidualnie opracowany przez fizjoterapeutę i dopasowanych do możliwości i kondycji pacjenta.
- Wykonywanie poszczególnych ruchów początkowo powinno odbywać się pod okiem specjalisty – wszystko po to, by pacjent nie wykonywał ruchów, które mogą mu zaszkodzić oraz aby ruchy terapeutyczne wykonywał w bezpieczny dla siebie sposób.
- Doświadczenia gabinetów fizjoterapii pokazują, że skorzystanie z profesjonalnego leczenia rwy kulszowej skraca czas trwania najdotkliwszych objawów bólowych.
Często jako wsparcie dla fizjoterapii wykorzystuje się fizykoterapię – należy jednak pamiętać, bez właściwej fizjoterapii będzie ona zdecydowanie mniej skuteczna i nie może być jedyną zastosowaną metodą leczenia rwy kulszowej.
Zadbaj o to, by uniknąć kolejnego ataku rwy
Rwa kulszowa bywa nawracająca – osłabione struktury kręgosłupa mogą ulegać kolejnym uszkodzeniom w czasie podejmowania intensywniejszych aktywności fizycznych. Z tego względu dobrze jest skonsultować z fizjoterapeutą, co jest bezpieczne, a co zwiększa ryzyko następnego ataku i przestrzegać zaleceń specjalisty w życiu prywatnym i zawodowym.
Warto przeczytać: Nagły ból po podniesieniu ciężkiego przedmiotu – zasady postępowania
Najpopularniejsze pytania i odpowiedzi
Co to jest rwa kulszowa i jakie są jej przyczyny?
Rwa kulszowa to ból promieniujący wzdłuż nerwu kulszowego, często spowodowany uciskiem lub podrażnieniem nerwów. Najczęstsza przyczyna to zwyrodnienie krążka międzykręgowego.
Jak wygląda leczenie rwy kulszowej?
Leczenie może obejmować odpoczynek, fizjoterapię, a czasami interwencje medyczne, w zależności od nasilenia i przyczyny bólu.
Czy można samodzielnie leczyć rwę kulszową?
Samodzielne leczenie bez konsultacji z fizjoterapeutą nie jest zalecane, aby uniknąć pogorszenia stanu.
Jakie są metody fizjoterapii przy rwie kulszowej?
Metody obejmują ćwiczenia terapeutyczne, manualną terapię, a czasem wsparcie fizykoterapeutyczne.
Jak uniknąć powrotu rwy kulszowej?
Unikanie intensywnego wysiłku, stosowanie się do zaleceń fizjoterapeuty i regularne ćwiczenia mogą pomóc w zapobieganiu nawrotom.