Poza szczególnymi przypadkami, w których dochodzi do urazu lub Pacjent cierpi na chorobę przewlekłą ,w obu potrzebna jest pomoc lekarska, w pozostałych stanach wiodącą metodą usuwania bólu kręgosłupa jest rehabilitacja i zabiegi fizjoterapeutyczne. Nierzadko Pacjent jest celowo forsowany, bo wiadomo, że w wielu stanach, np. pooperacyjnych, brak ruchu może doprowadzić m.in. do zrostów, które na trwałe uniemożliwią prawidłową ruchomość stawów. Postępowanie w takich i innych przypadkach zależne jest od dokładnej diagnozy oraz od charakteru schorzenia.
Najczęstsze przyczyny bólu kręgosłupa
Z literatury naukowej, doświadczenia klinicznego, a także badań prowadzonych m.in. w Białymstoku, wynika, że do bólu kręgosłupa najczęściej prowadzi:
- tak zwana dyskopatia – stanowiąca chorobę przewlekłą objawiającą się silnym bólem, który wynika z patologicznych zmian w obrębie krążków międzykręgowych,
- skojarzone z powyższym przesunięcie lub „wypadnięcie” dysku – spowodowane zazwyczaj długotrwałą, niewłaściwą pozycją ciała (najczęściej w pracy), na skutek której na przestrzeni lat kręgosłup się zniekształcił i niektóre jego miejsca są szczególnie narażone na urazy bez działania siły mechanicznej, konieczności wypadku etc.,
- zwyrodnieniowe zmiany w obrębie kręgosłupa – do ich najczęstszych przyczyn zalicza się: skoliozę i inne deformacje, przeciążenia kręgosłupa oraz jego przebyte urazy (i związane z tym komplikacje),
- osteoporoza – która wiąże się z osłabieniem kości (zazwyczaj wraz z wiekiem), a w obrębie kręgosłupa jest często przyczyną złamań kręgów,
- grupa zmian po zapaleniach – m.in. po zesztywniającym zapaleniu stawów kręgosłupa, drożdżakowym zapaleniu kręgosłupa, zapaleniu trzonów kręgów, ropnym zapaleniu mięśni przykręgosłupowych i innych,
- a także choroby związane z przyczynami pozakręgosłupowymi – m.in.: choroba kości Pageta, rozwarstwienie tętnicy szyjnej, guz aorty brzusznej, półpasiec i inne.
Należy dodać, że bardzo często chorzy odczuwają bóle w obrębie pleców i niekoniecznie muszą być one skojarzone z kręgosłupem, wskazują natomiast na inne, poważne źródło – nawet zawał serca. W takim wypadku należy zacząć konsultacje od badań u ortopedy, chyba że ból jest ostry i nagły, wówczas właściwym wyborem powinno być pogotowie.
Zalecane metody leczenia bóli kręgosłupa
Z doświadczenia klinicznego fizjoterapeutów w Białymstoku, a także z literatury fachowej wynika, że najskuteczniejszymi formami redukowania bóli kręgosłupa są:
- masaż leczniczy – co dotyczy szczególnie tzw. masażu wibracyjnego punktów spustowych w połączeniu z masażem klasycznym; skuteczne są także metody manualne zgodne ze standardami Mulligana lub IFOMPT;
- kinezyterapia – ze szczególnym uwzględnieniem metody McKenziego (ćwiczenia w asyście fizjoterapeuty i samodzielnie);
- tzw. „blackroll” – służący terapii manualnej mięśni i powięzi;
- metoda ortopedyczna Cyriaxa – ukierunkowana na leczenie mięśni przykręgosłupowych;
- neuromobilizacja – oznaczająca w praktyce terapię manualną ukierunkowaną na mięśnie leżące w okolicy kręgosłupa;
- sonoterapia – stosowana m.in. w celu dotlenienia chorych komórek, usprawnienia pracy komórek, zmiany szybkości przewodzenia włókien nerwowych i wielu innych (szczególnie zalecana w rekonwalescencji po urazach kręgosłupa).
Należy zwrócić uwagę, że w zależności od diagnozy i przyczyn bólu kręgosłupa, wymienione metody są często łączone. Dla przykładu w badaniach dowiedziono, że łączenie ze sobą kinezyterapii oraz sonoterapii przynosi znacząco lepsze efekty w redukowaniu bólu kręgosłupa, lecz już nie w zakresie zwiększenia sprawności ruchowej. Dlatego też zazwyczaj rehabilitacja uwzględnia wiele zabiegów, które ukierunkowane są na różne cele.