Spis treści
- Czym różni się fizjoterapia od rehabilitacji
- Objawy udaru mózgu
- Fizjoterapia po udarze mózgu
- Rehabilitacja po udarze mózgu
- Najpopularniejsze pytania i odpowiedzi
Obie tytułowe dziedziny wiedzy rozumiane są często zamiennie i zaznaczyć należy, że są sobie bardzo bliskie. W pewnym stopniu się od siebie różnią, ale też uzupełniają. Nie jest jednak znacznym błędem stosowanie ich nazwy zamiennie, zatem zamiast fizjoterapia a rehabilitacja: fizjoterapia lub rehabilitacja, ponieważ posiadają wspólny cel – przywrócenie zdrowia Pacjentowi poprzez działania nieinwazyjne, a często naturalne i zgodne z fizjologicznym funkcjonowaniem organizmu. W obu wypadkach zmierzają one do sprawienia, by osoba chora zaczęła funkcjonować jak dawniej czy to przed operacją, która pozbawiła ją części sprawności, czy po urazie, a także po udarze mózgu, który stanowi dobry przykład do prezentacji działań rehabilitacyjnych.
Czym więc różni się fizjoterapia od rehabilitacji
Trzymając się jednak ortodoksyjnego podejścia, zauważyć należy, że rehabilitacja jest pojęciem nadrzędnym wobec fizjoterapii, gdyż definiowana jest ona przez zespół działań różnej jakości, które podejmowane są względem Pacjenta. Analogicznie, fizjoterapia jest „jedynie” zespołem technik i metod leczniczych ukierunkowanych na przywracanie funkcjonowania narządów ruchu. Zatem w leczeniu tej samej osoby rehabilitacja będzie:
- dbała o wszystkie aspekty funkcjonowania chorego: fizyczny, psychiczny i społeczny,
- wykorzystywała różne metody pomocy: farmakoterapię, zabiegi chirurgiczne, właśnie fizjoterapię, pomoc psychologiczną itd.,
- ujmowała zdrowie Pacjenta holistycznie.
Przy powyższym fizjoterapia będzie więc wykorzystywana w procesie rehabilitacji jako jedna z metod przywracania Pacjentowi zdrowia. Przy tym korzystać będzie ze sprawdzonych metod wpływania na ciało chorego i dostarczać mu bodźców potrzebnych do odzyskania zdrowia, niwelowania dolegliwości bólowych, przywracaniu sprawności ruchowej. Wymienia się wśród, nich m.in.:
- masaże lecznicze, klasyczne, rozluźniające, drenażowe i inne,
- kinezjoterapię – czyli ćwiczenia prowadzące do przywrócenia dawnej sprawności,
- kompresjoterapię – czyli terapię uciskową,
- fizykoterapię – czyli dostarczanie ciału potrzebnych mu bodźców poprzez: elektroterapię, balneoterapię, termoterapię, laseroterapię, aerozoloterapię, krioterapię i wiele innych.
W wielu chorobach, w których zalecana jest rehabilitacja, najlepsze rezultaty przynosi łączenie ze sobą kilku z wymienionych terapii, łącznie z innymi formami leczenia, które obejmuje rehabilitacja. Fizjoterapia a rehabilitacja to więc potrzebne rozróżnienie, lecz tylko ze względów merytorycznych, gdyż nierzadko rehabilitacja jest prowadzona wyłącznie z zastosowaniem fizjoterapii. Zależy to od stanu chorego.
Objawy udaru mózgu
Wśród chorób jedną z najpoważniejszych, w których rehabilitacja zawsze jest wymagana, jest właśnie udar mózgu. Przyjmuje on dwie formy – związaną z niedotlenieniem oraz wylewem krwi do otaczających tkanek. Zależnie od lokalizacji, udar mózgu rodzi wiele różnych objawów, które bardzo często wykluczają Pacjenta z prowadzenia uprzedniego życia, wykonywania pracy zawodowej, a czasem z jakiejkolwiek aktywności. Objawy bardzo rzadko dotyczą jednej funkcji, np. tylko chodzenia, i mają rozlaną formę – Pacjent może mieć trudności z wykonywaniem prostych ruchów i jednocześnie nie rozumieć mowy lub nie móc mówić, co wiąże się z uszkodzeniem różnych struktur mózgu.
Fizjoterapia po udarze mózgu
Istotnym elementem fizjoterapii po udarze jest fakt, iż można ją stosować bez współpracy z Pacjentem, zatem podobnie jak podczas podawania zastrzyku. Pacjent może nie mówić i nie poruszać się, a pomimo tego, fizjoterapeuta przeprowadza z nim różne ćwiczenia wykonując je za chorego. Podobne znaczenie mają masaże stosowane nawet u osób, które nie odzyskały po udarze świadomości. Zazwyczaj przeprowadzane są wówczas cykliczne wizyty domowe, a mają na celu zapobieganie odleżynom i przykurczom.
Względem Pacjentów po udarach zaleca się:
- jak najszybsze wdrożenie fizjoterapii,
- nieograniczanie niesionej pomocy do jednej koncepcji i dobieranie optymalnych metod do stanu Pacjenta,
- pierwszorzędowe stosowanie kinezyterapii, która w rehabilitacji po udarach ma największe znaczenie (fizykoterapię uznaje się za metodę dodatkową, uzupełniającą).
Ważne jest, iż dowiedziono w badaniach, że kinezyterapia jest czynnikiem zmniejszającym ryzyko doznania ponownego udaru w przyszłości, a prowadzona „oszczędnie”, w niepełnym wymiarze, może mieć analogicznie negatywne skutki – jak dowiedziono, zwiększa wówczas ryzyko powikłań poudarowych, głównie zapalnych i zatorowo-zakrzepowych.
Rehabilitacja po udarze mózgu
Rehabilitacja po udarze mózgu obejmować będzie szerszy krąg czynności, które będą zmierzały do przywrócenia Pacjenta do dawnego życia, lecz z zachowaniem elementarnego dystansu w postaci świadomości, iż udary to stany bardzo poważne i nie sposób przewidzieć, jak Pacjent zareaguje na terapię, a przede wszystkim, w jakim stopniu utracone funkcje zostaną przewrócone.
W każdym przypadku udaru mózgu, EUSI (European Stroke Initiative) zaleca wdrożenie pomocy medycznej, pielęgniarskiej, fizjoterapeutycznej i terapii zajęciowej – czyli rehabilitacji. Do pomocy tej wytyczne Grupy Ekspertów SCN PTN dodają pomoc: neuropsychologów, ortoptystów, logopedów i pracowników socjalnych. W ten sposób fraza fizjoterapia a rehabilitacja staje się jasna i nie wymaga już dywagacji. Fizjoterapia to oddzielna dziedzina wiedzy, która ma doniosłe znaczenie w rehabilitacji ciężko chorych Pacjentów, ta zaś oznacza zastosowanie wszystkich dostępnych metod do udzielenia pomocy osobie chorej.
Najpopularniejsze pytania i odpowiedzi
Jakie są główne różnice pomiędzy fizjoterapią a rehabilitacją?
Fizjoterapia koncentruje się na przywracaniu funkcjonowania narządów ruchu, stosując różne techniki i metody lecznicze. Rehabilitacja jest pojęciem szerszym, obejmującym kompleksową opiekę nad pacjentem, włączając w to aspekty fizyczne, psychiczne i społeczne.
Jakie objawy może powodować udar mózgu?
Udar mózgu może powodować szeroki zakres objawów, w zależności od lokalizacji uszkodzenia w mózgu. Objawy te mogą obejmować trudności z chodzeniem, mówieniem, rozumieniem mowy, a także mogą mieć charakter rozlany, wpływając na różne funkcje ciała.
Jak wygląda fizjoterapia po udarze mózgu?
Fizjoterapia po udarze mózgu może być przeprowadzana nawet bez aktywnej współpracy pacjenta, obejmując różne ćwiczenia i masaże, które mają na celu zapobieganie przykurczom i odleżynom, oraz wspomaganie odzyskania sprawności ruchowej.
Dlaczego szybkie wdrożenie fizjoterapii po udarze jest ważne?
Szybkie wdrożenie fizjoterapii po udarze mózgu ma kluczowe znaczenie, ponieważ może zmniejszyć ryzyko powikłań poudarowych, w tym zapalnych i zatorowo-zakrzepowych, a także wspierać proces rehabilitacji i przywracania funkcji.
Jakie metody są stosowane w rehabilitacji po udarze mózgu?
Rehabilitacja po udarze mózgu może obejmować szereg działań, w tym pomoc medyczną, pielęgniarską, fizjoterapeutyczną, terapię zajęciową, a także wsparcie ze strony neuropsychologów, logopedów i pracowników socjalnych, mające na celu kompleksową pomoc pacjentowi.